Τι ΔΕΝ πρέπει να δημοσιεύουμε στα Social Media

Τα Social Media αποτελούν πλέον την νέα «τάση» της εποχής μας αλλά και έναν νέο τρόπο επικοινωνίας μεταξύ των ανθρώπων. Για πολλούς μάλιστα είναι και μια ευκαιρία να προωθήσουν επιπλέον την δουλειά τους. Ο αριθμός των χρηστών στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης αυξάνεται διαρκώς. Φυσικά, τίποτα κακό δεν υπάρχει σε όλο αυτό και ούτε χρειάζεται να δαιμονοποιήσουμε τα πάντα.

Ωστόσο, είναι ανησυχητικό το γεγονός ότι με βάση την έρευνα που διεξήγαγε το Κέντρο Ασφαλούς Διαδικτύου το 2020. Διαπιστώθηκε ότι το 59% των μαθητών Δημοτικού έχουν λογαριασμούς στα social media. Την στιγμή που το ηλικιακό όριο είναι στα 13 έτη. Ενώ παράλληλα 1 στα 3 παιδιά δεν έχει μετατρέψει τον λογαριασμό του σε ιδιωτικό.

Τι πρέπει να προσέξουμε;

Θα πρέπει λοιπόν ως σύγχρονοι ψηφιακοί πολίτες αλλά και γονείς να είμαστε ενήμεροι. Καλό είναι να γνωρίζουμε τόσο τους  κινδύνους που υπάρχουν στα social media,όσο και για τους τρόπους με τους οποίους μπορούμε να προστατέψουμε εμάς και τα παιδιά μας.  Ορισμένοι από τους κινδύνους λοιπόν είναι το άγχος, η κατάθλιψη, η υπερέκθεση. Υπάρχουν βέβαια  και πιο σοβαρά όπως ο εθισμός και η παιδεραστία. Μπορούμε όμως με απλούς κανόνες αν προσέξουμε και τους ακολουθήσουμε να είμαστε σε θέση να χρησιμοποιούμε σωστά και με ασφάλεια τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Έτσι θα αποφύγουμε ενδεχόμενες παγίδες.

1. Ιδιωτικό Προφίλ

Εάν δεν είστε δημόσιο πρόσωπο και η δουλειά σας δεν το απαιτεί τότε καλό θα ήταν να έχετε ένα ιδιωτικό προφίλ στα social media. Με τον τρόπο διασφαλίζετε ότι δεν μπορεί να σας εντοπίσει εύκολα ο οποιοσδήποτε. Κοινοποιείτε τις δημοσιεύσεις σας μόνο στους φίλους σας. Επιπλέον δεν εμφανίζεστε στις προτάσεις φιλίας άλλων χρηστών που δεν σας γνωρίζουν καν. Φυσικά δεν συζητάμε την περίπτωση που το παιδί σας έχει αποκτήσει λογαριασμό σε κάποιο μέσο κοινωνικής δικτύωσης. Απαγορεύεται και κρίνετε απαραίτητο να έχει ιδιωτικό προφίλ.

2. Αποφύγετε διευθύνσεις, τηλέφωνα, ημερομηνίες γέννησης, ονόματα

Μην κοινοποιείται ποτέ και για κανέναν λόγo τις διευθύνσεις κατοικίας ή εργασίας σας. Ούτε βέβαια τις ημερομηνίες γέννησης των παιδιών αλλά και τις δικές σας καθώς επίσης και τα ονόματα των παιδιών σας. Μην δίνεται τόσο ευαίσθητες πληροφορίες διότι δεν γνωρίζετε ποιος και για ποιον λόγο μπορεί κάποιος να παρακολουθεί το προφίλ σας. Επιπλέον έχει αποδειχτεί ότι όταν γνωστοποιούμε ημερομηνίες γέννησης αλλά και ονόματα δίνουμε την δυνατότητα σε hackers να «σπάσουν» τους κωδικούς μας. Έτσι μπορούν εύκολα να εισβάλουν σε προσωπικά μας δεδομένα και λογαριασμούς.

3. Μην αναφέρετε την οικογενειακή σας κατάσταση

Μπορεί να φαίνεται εντελώς αθώο να γνωστοποιήσετε στους διαδικτυακούς σας φίλους ότι είστε «single» ή «complicated». Υπάρχουν όμως και άνθρωποι που δεν σκέφτονται τόσο «αθώα» όσο εσείς. Μπορεί να θελήσουν να σας προσεγγίσουν με κακό σκοπό εκμεταλλευόμενοι μια δική σας ευάλωτη κατάσταση.

4. Μην χρησιμοποιείται τα Geotags

Είναι πολύ σύνηθες κάτω από μια φωτογραφία μας να βάζουμε κοινοποίηση τοποθεσίας .Θέλουμε έτσι να δείξουμε το μέρος στο οποίο βρισκόμαστε. Παράλληλα όμως κοινοποιούμε και το μέρος στο οποίο δεν βρισκόμαστε. Αυτό δεν είναι άλλο από το σπίτι μας. Το οποίο κάποιος μπορεί να παραβιάσει γνωρίζοντας ότι δεν είμαστε εκεί. Επιπλέον θα πρέπει να αποφεύγουμε να κάνουμε κοινοποίηση τοποθεσίας από μέρη στα οποία συχνάζουμε με τα παιδιά μας .Μέρη όπως είναι η παιδική χαρά, η παραλία που πάμε για μπάνιο, το σχολείο ή το φροντιστήριο το οποίο πηγαίνουν. Με αυτόν τον τρόπο θέτουμε σε κίνδυνο την ασφάλεια τους. Δεν είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε ποιος μπορεί να παρακολουθεί τις κινήσεις μας και αν στο μέλλον θελήσει να προσεγγίσει τα παιδιά μας για κάποιο σκοπό.

5. Κοινοποίηση φωτογραφιών που απεικονίζουν παιδιά

Δεν υπάρχει γονιός που να μην είναι περήφανος και ευτυχής για τα παιδιά του. Ωστόσο, είναι καλό-για να παιδιά- η δική μας περηφάνια και αγάπη να μην αναδεικνύεται μέσα από τις φωτογραφίες τους στα social media.

Οι λόγοι είναι οι εξής:

• Κάθε φωτογραφία που κοινοποιούμε στα social media και απεικονίζει τα παιδιά μας, γίνεται αυτομάτως υποψήφια προς εντοπισμό από παιδόφιλους. Φυσικά με σκοπό να ικανοποιήσουν τις αρρωστημένες τους ορέξεις. Είναι άλλωστε γνωστό ότι το αγαπημένο μέρος των παιδόφιλων δεν είναι άλλο από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Εδώ τώρα ξέρω τι θα σκεφτείτε ορισμένοι γονείς και θα έχετε δίκιο: «Μα αν τα παιδιά μας είναι ντυμένα σε μια οικογενειακή φωτογραφία δεν υπάρχει κίνδυνος». ΛΑΘΟΣ. Το υλικό που εντόπισαν οι διωκτικές αρχές από παιδοφιλικά site περιείχε πάρα πολλές φωτογραφίες παιδιών που ήταν κανονικά ντυμένα σε μια απλή οικογενειακή φωτογραφία. Επίσης, αναφέρθηκε ότι το 50% του υλικού παιδικής πορνογραφίας που διακινείται στο διαδίκτυο προέρχεται από φωτογραφίες που ανεβάζουν οι ίδιοι οι γονείς στα social media. Στο σημείο αυτό να αναφέρουμε ότι πολύ σημαντικό ρόλο στον εντοπισμό παιδικών φωτογραφιών από παιδόφιλους παίζουν τα hashtags που χρησιμοποιούμε. Υπάρχουν συγκεκριμένα hashtags με βάση τα οποία αναζητούν φωτογραφίες παιδιών.
• Μια φωτογραφία του παιδιού μας στα social media μπορεί να αποτελέσει για κάποιον κακοπροαίρετο ένα τρόπο για CyberBullying(Ψηφιακό Εκφοβισμό). Χαρακτηριστικό παράδειγμα μπορεί να είναι μια φωτογραφία που ανεβάσατε από την παιδική του ηλικία και ήταν στην θάλασσα με το μαγιό του. Για εσάς μπορεί να είναι μια χαριτωμένη αναμνηστική φωτογραφία αλλά για κάποιον άλλον μπορεί να είναι ένας τρόπος να το κοροϊδέψει ή ακόμα και να το απειλήσει ότι θα την κοινοποιήσει εκθέτοντάς το.
• Είναι πολύ εύκολο οποιοσδήποτε κατέχοντας μια φωτογραφία δικιά μας ή των παιδιών μας να δημιουργήσει ένα ψεύτικο προφίλ στα social media και να προβεί σε ενέργειες που δεν συνάδουν με τον χαρακτήρα μας(π.χ. να βρίζει άλλους χρήστες) κάτι που θα έχει ως αποτέλεσμα να εκτεθούμε για πράγματα που δεν έχουμε κάνει εμείς.
• Όταν εκθέτουμε τα παιδιά σε διάφορες ηλικίες από πολύ μικρά στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, δημιουργούμε το λεγόμενο «ψηφιακό αρχείο» του παιδιού. Ακόμα και αν αργότερα θελήσουμε να το σβήσουμε δεν θα χαθούν για πάντα. Επιπλέον δεν ξέρουμε ποιος και για ποιον λόγο μπορεί να έχει αποθηκεύσει αυτές τις φωτογραφίες πιο πριν στον ηλεκτρονικό του υπολογιστή.
• Τα παιδιά όσο μικρά και να είναι έχουν δικαίωμα στην ιδιωτικότητα. Ένα δικαίωμα που εμείς ως γονείς έχουμε την υποχρέωση να διασφαλίσουμε και να προστατεύσουμε, φροντίζοντας να μην τα εκθέτουμε στον αχανή κόσμο των social.
• Να σκεφτούμε τι παράδειγμα δίνουμε στα παιδιά μας κάθε φορά που δημοσιεύουμε φωτογραφίες τους. Έχουμε σκεφτεί άραγε πώς θα αντιδράσουν αυτά τα παιδιά μεγαλώνοντας; Μήπως θα θεωρήσουν τόσο φυσικό να εκθέτουν τον εαυτό τους και την προσωπική τους ζωή; Μήπως θα τους είναι απαραίτητα τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και προβούν σε υπερβολικές ενέργειες;

6. Μην κάνετε πολιτικές συζητήσεις και ανάρμοστα σχόλια

Στην εποχή των social media τίποτα δεν μένει κρυφό και τίποτα δεν σβήνεται για πάντα. Για τον λόγο αυτό θα πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί με την φρασεολογία που χρησιμοποιούμε .Επίσης θα πρέπει να προσέχουμε το πώς εκφράζουμε τις πολιτικές μας απόψεις. Στις μέρες μας σε αρκετές δουλειές ο εργοδότης πρώτα «ξεσκονίζει» το προφίλ του υποψήφιου εργαζόμενου στα social media και μετά αποφασίζει αν θα τον προσλάβει ή όχι.

Στον κόσμο της ψηφιακής εποχής δεν υπάρχει καλό ή κακό. Υπάρχει η σωστή ενημέρωση, τα όρια και η σωστή χρήση των μέσων έτσι ώστε να κάνουν την ζωή μας καλύτερη και ευκολότερη. Από εμάς εξαρτάται αν θα  αξιοποιήσουμε αυτήν την γνώση σκεπτόμενοι πάντα. Όχι μόνο το τώρα αλλά και τον αντίκτυπο των πράξεων μας στο μέλλον.

Χριστίνα Παπαδοπούλου ,Εκπαιδευτικός

MSc στις Νέες Τεχνολογίες στην Εκπαίδευση

Διάβασε επίσης:

• Παιδί και εθισμός στο διαδίκτυο
• Ποια είναι τα οφέλη που προσφέρει το παιχνίδι στα παιδιά